piątek, 31 marca, 2023
e-wyjazd.pl
  • Aktualności
  • Wakacje za granicą
  • Poradnik
  • Wakacje w Polsce
  • Traveligo.pl
    • Last Minute
    • Last Minute Grecja
    • Egipt Last Minute
No Result
View All Result
e-wyjazd.pl
  • Aktualności
  • Wakacje za granicą
  • Poradnik
  • Wakacje w Polsce
  • Traveligo.pl
    • Last Minute
    • Last Minute Grecja
    • Egipt Last Minute
No Result
View All Result
e-wyjazd.pl
No Result
View All Result
Home Wakacje w Polsce

Kraków śladami Mikołaja Kopernika

krakow a kopernik

Kraków można zwiedzać na wiele sposobów. Śladami największych zabytków lub wybitnych osobistości: Jana Pawła II, Wisławy Szymborskiej czy Stanisława Wyspiańskiego. Do tego grona dołączy Mikołaj Kopernik z okazji zbliżających się 550. urodzin astronoma i ogólnopolskich obchodów Roku Kopernikowskiego 2023. Jakie pomniki nauki powstaną w naszym mieście i przez które dzielnice będzie przebiegać trasa „polskiego Greenwich”?

Gród Kraka a Kopernik i południk

Co ma wspólnego Kopernik z Krakowem? Po pierwsze właśnie tutaj polski naukowiec kształtował swoje młodzieńcze zainteresowania, studiując astronomię na wydziale sztuk wyzwolonych w Akademii Krakowskiej. Po drugie w czasie dorosłego już życia we Fromborku dokonywał pomiarów astronomicznych w oparciu o… krakowski południk zerowy. W dziele „O obrotach sfer niebieskich” południk ten pojawia się cztery razy i stanowi podstawę do obliczeń udowadniających, że Ziemia obiega Słońce, a nie odwrotnie.

Krakowski południk zerowy został opisany aż 500 lat przed najsłynniejszym południkiem w Greenwich i 300 lat przed południkiem w Paryżu, jednak zmiana jego lokalizacji i znaczenia na przestrzeni stuleci wpłynęła na to, iż w XIX wieku całkowicie zniknął z map Krakowa, Polski… i ludzkiej pamięci.

Dopiero od 2012 roku, za sprawą akcji edukacyjnej na temat Honorowego Południka Krakowskiego, pamięć o nim zaczęła być przywracana. W czerwcu 2019 roku przeprowadzono pomiary geodezyjne w obrębie Collegium Śniadeckiego UJ i ustalono aktualną długość krakowskiego południka zerowego, przywracając go na mapy miasta po 150 latach!

„Polski Greenwich” na Rok Mikołaja Kopernika

Współczesna długość geograficzna krakowskiego południka to 19°57’21,237″ E. Od północy Krakowa przebiega on przez osiedla: Kuźnica Kołłątajowska, OZON, a także tereny Górki Narodowej, czyli skrzyżowanie ulic Siewnej i Bociana, gdzie budowana jest obecnie nowa linia tramwajowa.

Dalsza „trasa” południka to m.in.: estakada im. gen. Tadeusza Rozwadowskiego, park na ul. Celarowskiej, cmentarz Rakowicki, Uniwersytet Ekonomiczny, Ogród Botaniczny UJ, Galeria Kazimierz, kamieniołom Liban, rondo przy Bonarce CC, ulica Witosa i park Kurdwanów, przebiegając tuż obok najdalej wysuniętego na południe punktu granic Krakowa.

– Południk w Krakowie to obiekt unikatowy nie tylko na skalę krajową, ale i światową. Pierwszym symbolicznym oznaczeniem go w terenie, czyli tzw. markerem, jest linia w parku kieszonkowym przy ul. Celarowskiej, ale w realizacji są też kolejne projekty.

Zbliżający się Rok Mikołaja Kopernika jest doskonałą okazją do uświadomienia mieszkańcom Krakowa, w jak ważnym dla astronomii i geodezji miejscu mieszkają. Wierzę, że nasze miasto ma szansę stać się „polskim Greenwich” – zapowiada technik geodeta Mariusz Meus, inicjator i – od dekady – promotor akcji „Honorowy południk krakowski”.

Smok Andrzeja Mleczki i podświetlane chodniki

Jak oznaczany będzie południk z okazji obchodów rocznicowych? – Linie w nawierzchniach, medaliony, pomniki z motywem globusa i kompasu, tablice informacyjne… Inspiracje czerpię z symboliki astronomicznej oraz geograficznej, starając się dopasowywać projekty do konkretnego miejsca, by każdy taki „marker” był wyjątkowy – wyjaśnia Mariusz Meus.

– Chcemy zdążyć z realizacją większości przed 19 lutego 2023, czyli przed 550. rocznicą urodzin Kopernika, ale także później będą się pojawiały kolejne markery południka. Co ciekawe, akcja „Honorowy Południk Krakowski” zazębia się z innym projektem budżetu obywatelskiego „Smok co krok”, w ramach którego powstaje w Krakowie smoczy szlak na wzór wrocławskich krasnali. Jedna z metalowych figurek autorstwa Andrzeja Mleczki i Edwarda Lutczyna ma być… smokiem-geodetą stojącym na południku krakowskim, przy szkole podstawowej nr 29.

Najwięcej w temacie południka krakowskiego będzie się działo przy ulicy Kopernika, ale też na Prądniku Białym czy Podgórzu Duchackim.

– W naszej dzielnicy traktujemy ten projekt jako ciekawostkę o walorze edukacyjnym. Przebieg południka oznaczony będzie tu biegnącą przez park Kurdwanowski pięćdziesięciometrową linią światła wykonaną z listwy LED wpuszczoną w trawniki i ścieżki piesze w betonowej oprawie. Linia zacznie się w centrum parku, a skończy w jego południowej granicy, gdzie zwieńczy ją tablica informacyjna – mówi Marcin Bałaga, radny Dzielnicy XI Podgórze Duchackie.

Z kolei Dominik Franczak z Zarządu Dzielnicy IV Prądnik Biały dodaje: – Jeśli mamy coś tak historycznego i istotnego dla nauki na terenie swojej dzielnicy, na pewno warto to wykorzystać. Oznaczanie południka w wielu osiedlach już trwa, dzięki czemu północ Krakowa z pewnością stanie się atrakcyjniejsza.

Co, gdzie, kiedy?

Czyli krótki przewodnik po planowanym na Rok Mikołaja Kopernika szlaku krakowskiego południka zerowego:

  • Osiedle OZON – prace nad oznaczeniem południka rozpoczęły się m.in. na chodniku i skarpie przy ulicy Banacha, na wprost budynku nr 41. Efekty będzie można podziwiać prawdopodobnie już tego lata.
  • Skrzyżowanie ulic Bociana i Siewnej – wkrótce ma powstać linia wyznaczająca przebieg południka na chodnikach oraz tablice informacyjne od strony obu ulic.
  • Ulica Celarowska – w parku kieszonkowym, w cieniu wielkiego dębu, już teraz można zobaczyć pierwszy „marker” przebiegu krakowskiego południka zerowego w postaci betonowych płyt w trawniku i tablicy informacyjnej umieszczonej w kwiatowej rabacie.
  • Ogród Botaniczny – stare obserwatorium astronomiczne, czyli Collegium Śniadeckiego UJ przy ulicy Kopernika, to najważniejsza lokalizacja, gdyż to właśnie przez środek jego gmachu przebiega południk krakowski. Władze Uniwersytetu Jagiellońskiego i dyrekcja Ogrodu Botanicznego w Krakowie podjęły już decyzję o oznaczeniu na swoim terenie linii południka.
    Pierwotny, rozbudowany projekt zakładał umieszczenie błękitnego podświetlanego globusa na kolumnie w murze ogrodzeniowym ogrodu przy ulicy Kopernika (w czasie pomiarów w 2019 roku okazało się, że południk przechodzi akurat przez środek tej kolumny). Nie doszło jednak do realizacji tego projektu, a ostateczny kształt obecnego nie jest znany. Wiadomo za to, że prace mają ruszyć latem i zakończyć się w tym roku.
  • Ulica Dembowskiego – ma tu powstać metalowa figurka smoka-geodety – jako symbol południka krakowskiego i część projektu budżetu obywatelskiego „Smok co krok”. W lokalizacji pobliskiej szkoły podstawowej nr 29 znajdowała się bowiem tzw. mira, czyli murowana kolumna, ustawiona dokładnie na krakowskim południku zerowym, służąca astronomom z Collegium Śniadeckiego do kalibrowania teleskopu.
  • Park Kurdwanów – projekt w parku przewiduje oznaczenie linii południka podświetlaną linią LED w chodnikach. Linia ma być gotowa w 2023 roku.
ShareTweetShare
  • Trending
  • Comments
  • Latest
Uście Gorlickie – Gospodarstwo Agroturystyczne „Górolicek”

Uście Gorlickie – Gospodarstwo Agroturystyczne „Górolicek”

praca rzeszow

Stereotypy na temat Podkarpacia – nie do końca warto im wierzyć

Moje wielkie, greckie wakacje

Moje wielkie, greckie wakacje

Cudze chwalicie, swego nie znacie – czyli podróż poślubna w Polsce

Cudze chwalicie, swego nie znacie – czyli podróż poślubna w Polsce

fotowoltaika

Montaż paneli fotowoltaicznych ma znaczenie

Co zrobić po zatrzymaniu za jazdę po alkoholu

Co zrobić po zatrzymaniu za jazdę po alkoholu

Organizacja wyjazdu integracyjnego – co warto wiedzieć?

Organizacja wyjazdu integracyjnego – co warto wiedzieć?

zimowy wyjazd w gory

Zimowa ucieczka w góry

Gdzie najwięcej atrakcji na Mazurach?

Gdzie najwięcej atrakcji na Mazurach?

wyjazd na narty

Jak przygotować się na wyjazd na narty?

rodzinny wyjazd

Pobyty rodzinne poza domem — jak je zorganizować?

Czorsztyn atrakcje

5 atrakcji w Czorsztynie, które warto wybrać

We bring you the best Premium WordPress Themes that perfect for news, magazine, personal blog, etc.

Read more

Categories

  • Aktualności
  • Gospodarstwa agroturystyczne
  • Poradnik
  • Wakacje w Polsce
  • Wakacje za granicą

Recent News

Gdzie najwięcej atrakcji na Mazurach?

Gdzie najwięcej atrakcji na Mazurach?

wyjazd na narty

Jak przygotować się na wyjazd na narty?

© 2023 JNews - Premium WordPress news & magazine theme by Jegtheme.

No Result
View All Result
  • Aktualności
  • Wakacje za granicą
  • Poradnik
  • Wakacje w Polsce
  • Traveligo.pl
    • Last Minute
    • Last Minute Grecja
    • Egipt Last Minute

© 2023 JNews - Premium WordPress news & magazine theme by Jegtheme.