Jak działają pochylnie Kanału Elbląskiego?

kanal elblaski

Kanał Elbląski, nazywany również Kanałem Ostródzko-Elbląskim lub Kanałem Oberlandzkim swoją międzynarodową sławę zyskał dzięki zastosowaniu podczas jego budowy rozwiązań hydrotechnicznych, niedostępnych obecnie w sprawnej formie w żadnym innym miejscu na świecie, a umożliwiających poruszanie się statkiem po trawie.

Specyfika działania

Ta wyjątkowa droga wodna łączy znajdujące się na różnych wysokościach jeziora zachodniomazurskie z Zalewem Wiślanym. Różnica poziomów pomiędzy nimi w niektórych miejscach sięga nawet 100 m, co podczas budowy kanału uniemożliwiło wykorzystanie wyłącznie technologii tradycyjnych śluz. Konieczne stało się zastosowanie zespołu pięciu pochylni (obecnie: Pochylnia Buczyniec, Pochylnia Kąty, Pochylnia Oleśnica, Pochylnia Jelenie oraz Pochylnia Całuny), czyli szeregu szynowych urządzeń napędzanych mechanicznie siłą przepływu wody, służących do przeciągania statków ze stanowiska dolnego na górne oraz z górnego na dolne. Na pochylniach znajdują się dwa równoległe torowiska dla specjalnych wózków poruszających się w przeciwległych kierunkach. Na wózkach umieszcza się statki, które następnie pokonują stu metrową różnicę w poziomie wody na odcinku ok. 10 km, zjeżdżając po torowisku w dół oraz wjeżdżając pod górę kilka razy.

Budowa pochylni

W skład mechanizmu pochylni wchodzą:

  • maszynownia wraz z kołem wodnym lub turbiną;

  • stalowy rurociąg odprowadzający wodę na koło wodne lub turbinę;

  • urządzenia do przeciągania jednostek pływających – z górnego stanowiska na dolne (tory zaczynające i kończące swój bieg pod wodą oraz wózki o nośności do 50 ton, na których transportuje się statki; maszyna wyciągowa);

  • filarów kół linowych na górnym oraz dolnym torowisku;

  • kanału obiegowego.

Statkiem po trawie, czyli magia działania pochylni

Cała procedura odbywa się za sprawą ogromnej siły wody, a precyzując – dzięki napędowi wytwarzanemu przez koło wodne lub turbinę, który wytwarza energię napędzającą konstrukcję. Umieszczony na wózku statek przeciąga się za pomocą stalowej liny nawiniętej na bęben maszyny wyciągowej.

Ze specyfiką działania pochylni można zapoznać się szerzej podczas rejsów organizowanych przez armatora floty śródlądowej na Kanale Elbląskim.